Olympische medaillewinnaar Yara van Kerkhof in gesprek met TRNDZ

Opgroeien in Zoetermeer

“Ik heb een heerlijke jeugd gehad. Samen met Sanne en een vriendinnetje uit de straat was ik altijd buiten te vinden. Daar kon ik heerlijk zorgeloos spelen.” Yara groeide op op de grens van Palenstein en de wijk Dorp. “Ik ging op de fiets naar school samen met vriendinnetjes. We fietsten met elkaar mee en spraken overal af in Zoetermeer. Mijn lagere schoolperiode bracht ik door op de Meester Verwers. Dat is een Montessorischool waar ik altijd met veel plezier naartoe gegaan ben. Je hebt daar geen gezamenlijke lessen en leert als kind al plannen en je eigen tijd in te delen. Zo kreeg ik een goede basis zelfstandigheid mee. Daar heb ik in mijn latere leven veel aan gehad.

Ik doe nu mijn master Bewegingswetenschappen op de VU en daarvoor heb ik HBO Bewegingstechnologie op de Haagsche Hogeschool gedaan. Omdat ik in Heerenveen woon kon ik de lessen niet bezoeken en moest ik veel zelfstandig doen. Dankzij mijn basis van het Montessorionderwijs lukte dat. Daar ben ik nog steeds heel blij mee.” Met haar opleidingen heeft Yara nog geen specifieke richting voor ogen.

“Ik weet nog niet precies welke kant ik straks op wil. Sport trekt natuurlijk wel enorm. Dat kan schaatsen zijn, maar misschien wil ik, als ik klaar ben, er ook wel even uit. Ik weet het nog niet zo heel erg goed. Wellicht rol je vanzelf ergens in en zijn er kansen die je kunt grijpen. Studeren en diploma’s hebben vind ik wel erg belangrijk, omdat je dan gewoon veel meer kansen hebt. Het is iets waar je op terug kunt vallen. Ik vind dat je ergens voor moet werken en niet af moet blijven wachten of er toevallig iets voorbij komt.” 

Yara over familie

Yara heeft een sterke band met haar ouders en zus Sanne, oud-shorttrackster met wie Yara jarenlang samen in het Nationale team zat. “We zien elkaar zoveel mogelijk. Binnenkort gaan we zelfs met zijn vieren op vakantie. Dat is erg leuk. Op zich heb je weinig tijd om veel bij je familie te zijn. Dat is echt een kwestie van plannen omdat ik best ver weg woon en voor het schaatsen veel weg ben. Zo mis je bijvoorbeeld best vaak verjaardagen.

Het is heerlijk om dan met elkaar op vakantie te gaan en ook echt de tijd voor elkaar te kunnen hebben. Zo kunnen we de schade een beetje inhalen.” Als de familie niet samen kan zijn wordt er vooral veel contact gehouden via de app. “We sturen elkaar dan berichtjes en foto’s. Als ik voor het schaatsen in het buitenland ben, dan ben ik daar ook echt mee bezig en concentreer me op mijn sport. Gelukkig heb ik geen last van heimwee. Maar als iemand jarig is, dan bel ik natuurlijk wel even.” 

De liefde voor het schaatsen

De liefde voor het schaatsen werd Yara en Sanne al vroeg meegegeven. “Mijn ouders vonden het heerlijk om op natuurijs te schaatsen en namen ons mee tijdens mooie tochten. Toen we klein waren eerst achter zich aan op de slee, toen we groter werden kon dat niet meer. We gingen al snel op les en leerden zelf schaatsen. Ik was toen een jaar of zes. Mijn eerste les op houtjes. Zo rol je er eigenlijk vanzelf in.

Ik oefende op de lange baan van de Uithof in Den Haag. Om vaker te kunnen schaatsen ging ik shorttracken in Zoetermeer. Ik had daar een leuk vriendinnetje; Rosalie Huisman, met wie ik veel schaatste en altijd lekker gek deed. Het leuke van shorttracken is dat je dicht bij elkaar bent. Als je op de lange baan schaatst en de ander ligt een halve ronde voor, dan duurt het wel even voor je bij elkaar bent en zie je elkaar bijna niet. Bij het shorttracken heb je daar geen last van en is er veel meer contact. Dat is supergezellig.

Bij het volgen van schaatslessen horen natuurlijk diploma’s. Het niveau is meestal gerelateerd aan je leeftijd. De grens ligt daarbij op 1 juli. “Omdat ik op 31 mei geboren ben was ik meestal de jongste in mijn klasse en reed ik eigenlijk altijd tegen schaatsers die ouder waren dan ik. Dat vond ik toen niet zo leuk, maar het was achteraf gezien wel heel goed voor me. Ik reed sowieso al sneller dan de gemiddelde van mijn leeftijd. Zo ontdek je dat je er goed in bent. Ik was wel erg klein voor mijn leeftijd. Daarom had ik het op nationale wedstrijden best moeilijk tegen grote meiden, zoals Jorien ter Mors, die drie koppen groter waren dan ik en veel sterker. Dan kon ik alleen maar meekomen op techniek en door mijn inzicht.

Yara’s eerste schaatsen

Het was echt een kwestie van aanpoten, maar daardoor leerde ik wel technisch goed schaatsen. Als je het niet uit je kracht kunt halen zul je het nu eenmaal ergens anders vandaan moeten halen. Er schiet haar nog een leuke anekdote te binnen. “Het tweede jaar dat ik op schaatsles zat mocht iedereen op noren schaatsen. Ik had echter zulke kleine voeten dat er geen noren voor mij beschikbaar waren. Dat was natuurlijk een verschrikking; iedereen op noren en ik als enige op houtjes. Mijn vader heeft toen een brief geschreven naar de fabrikant Viking en de situatie uitgelegd. Die hebben toen speciaal voor mij een paar noren in mijn maat gemaakt zodat ik er helemaal bij kon horen en verder kon met mijn lessen.

Dat was natuurlijk heel bijzonder, maar ook best belangrijk. Stel dat het niet gelukt was, dan weet ik niet of ik verdergegaan was met schaatsen. Mijn ouders hebben die eerste noren nog altijd bewaard.” Yara geniet enorm van het sporten op zich en zichzelf telkens weer uit te dagen. Er zijn weinig sporten die ze niet leuk zou vinden. “Hooguit basketbal. Ik ben niet een van de grootste dus ik denk dat ik in een team daar weinig van zou bakken.”   

Krachttraining en fietsen

Het schaatsseizoen begint voor Yara in april met een paar keer per week krachttraining en fietsen om het langzaam op te bouwen. “Daarnaast train je vooral wanneer je zelf tijd hebt. Vanaf mei beginnen de dagelijkse trainingen en train je twee keer per dag met krachttraining, fietsen en skeeleren. In de zomerperiode gaat Yara vaak meerdere keren naar het buitenland om daar te trainen. “In Nederland is er dan natuurlijk geen ijs.” Meestal is dat zo’n drie tot vijf keer voor een periode van twee of drie weken. Vanaf september beginnen de wedstrijden, tot maart. In die maand heeft ze een week of drie vrij waarna het in april allemaal weer van voor af aan begint.

“Die rustperiode in maart daar ben ik altijd echt wel aan toe. Het is heel fijn om alles even los te laten, ook je regime qua voeding en slaap. In het seizoen ben je heel strikt in wat je doet en eet en dat je voldoende slaapt en je rust pakt. Dat gaat aan de ene kant vanzelf en je weet ook waar je het voor doet en laat. Maar het is wel fijn om drie weken daar even niet aan te hoeven denken.” Het ene ijs is het andere niet. “De baan in Calgary vind ik erg fijn. Je hebt er door de hoogte waarop de baan ligt minder luchtweerstand en kunt er lekker hard gaan. De baan in Dresden heeft juist een fijne grip. Daarop kun je zo schuin gaan als je maar wilt.” 

Afwijkende bloedwaarden

Yara werd geboren met een hartafwijking. “Er zat een gaatje in mijn hart. Daar ben ik op mijn zevende aan geopereerd. Als kind herstel je daar relatief snel van. Afgezien van een litteken heb ik er niet echt iets aan overgehouden.” Door de hartafwijking werden er nieuwe bloedvaatjes aangemaakt en verliep bij Yara de bloedsomloop rondom de longen anders dan normaal. Dat zou later voor een nare verrassing zorgen. “Doordat sommige bloedvaten langs mijn longen lopen in plaats van erdoorheen, zit er minder zuurstof in mijn bloed en worden er in mijn lichaam meer bloedcellen aangemaakt.

In het seizoen 2015/2016 waren er twee afwijkende bloedwaardes gezien in mijn biomedisch paspoort. “Toen ik in juni 2017 door de ISU beschuldigd werd, wist ik niet wat ik hoorde. Je krijgt ineens een mailtje en je schrikt je werkelijk rot. We zaten midden in het Olympisch seizoen en ik kon en wilde het met niemand delen. Mijn arts en mijn coach Jeroen Otter waren er toen echt voor me en hebben veel voor me gedaan. Gelukkig kon ik ook met Sanne praten.”

Uiteindelijk werd Yara vrijgesproken van de beschuldigingen en behaalde ze haar ultieme revanche. “Op 13 februari 2018 behaalde ik de zilveren medaille in PyeongChang tijdens de Olympische Winterspelen. Een week later kwam daar de bronzen medaille voor de B finale relay bij met een nieuw olympisch- en wereldrecord. Het zijn denk ik de mooiste medailles die ik ooit behaald heb.” Ze hebben geen ereplaats aan de muur, daarvoor zijn ze voor Yara veel te kostbaar.

“Maar als ik ze voor een bepaalde gelegenheid weer in mijn handen heb, dan voelt dat heel bijzonder.” Er is natuurlijk een medaille die nog niet in haar bezit is en die bovenaan haar verlanglijstje staat. “Ik wil heel graag het wereldkampioenschap relay en individueel halen. We hebben zo’n goed team. Dat het dit jaar in de laatste ronde misging, geeft ondanks de grote teleurstelling wel veel vertrouwen dat we het volgend jaar in Seoul echt moeten gaan doen.”

Sportvrouw van het jaar

In 2011, 2012,2018, 2019 en 2020 werd Yara benoemd tot sportvrouw van het jaar in Zoetermeer. Van de gemeente Zoetermeer ontving Yara van Kerkhof een eigen straat als cadeau voor het behalen van haar Olympische medailles. “Echt heel bijzonder om te krijgen. Al moet ik zeggen dat dat inmiddels alweer een jaar geleden is en ik er niets meer van heb gehoord, maar dat zal best wel goed komen. Het lijkt me zo gaaf om op Google Maps je eigen naam in te tikken en dan bij een echte straat uit te komen.”

Ook al woont Yara inmiddels alweer een tijdje in Heerenveen, Zoetermeer blijft gevoelsmatig ‘haar’ stad. “Het is fijn om die verbinding ook daadwerkelijk te hebben en te voelen. Het zijn per slot van rekening je roots die hier liggen.” Favoriete plek is de Dorpsstraat. “Ik geniet van het historische karakter van die straat. Heerlijk om doorheen te lopen en even een ijsje te halen.”

Ook skiën in SnowWorld is favoriet. “Die omgeving doet me sowieso veel. Mijn eigen schaatsclub YVZ ligt er naast. Daar liggen veel mooie herinneringen. Ik ben ers natuurlijk nog altijd lid van.” Op de vraag wanneer ze het meest gelukkig is antwoordt Yara heel resoluut. “Je moet zorgen dat je nu al gelukkig bent. Natuurlijk ben ik dat als ik een olympische medaille win, maar ook als ik tijdens mijn vakantie op een bergtop sta en geniet van het uitzicht. Ik ben heel erg blij dat ik mijn hobby uit mag oefenen en daarmee mooie dingen mag beleven en mee mag maken. Maar het is ook relatief. Na het behalen van een prijs stel ik me direct weer nieuwe doelen om op te focussen. Ook de ‘gewone’ geluksmomentjes zijn erg belangrijk.” 

“Geniet van je sport en alles wat je doet”

Jonge sporters die later net als Yara de top willen bereiken geeft ze de volgende tips mee: “Geniet van je sport en alles wat je doet. Zorg dat je een doorzetter bent en geef nooit op. Je kunt alles in je leven bereiken als je er maar in gelooft, bereid bent om er hard voor te werken en nooit opgeeft.”  

Meer lezen over Yara, ga naar http://www.yaravankerkhof.nl

.